Circuit Moneuse: de overval op de ontvanger van Belle-Vue - Dour
Per fiets
,
Te voet
in Mons
-
Met dit traject treedt u in de sporen van Antoine-Joseph Moneuse, de beruchte schurk en kapitein van de “Chauffeurs du Nord” (verwarmers van het noorden).
Ook Dour speelt een belangrijke rol in het tumultueuze leven van Moneuse. We staan even stil bij de overval op Joseph-François Delhaye, de ontvanger van de koolmijn van Belle-Vue in Élouges.
Tijdens deze wandeling kunt u door het bos van Cocars trekken en zijn kapel zien, die de schuilplaats vormde van de schurk. Tijdens de tocht verlaat...Met dit traject treedt u in de sporen van Antoine-Joseph Moneuse, de beruchte schurk en kapitein van de “Chauffeurs du Nord” (verwarmers van het noorden).
Ook Dour speelt een belangrijke rol in het tumultueuze leven van Moneuse. We staan even stil bij de overval op Joseph-François Delhaye, de ontvanger van de koolmijn van Belle-Vue in Élouges.
Tijdens deze wandeling kunt u door het bos van Cocars trekken en zijn kapel zien, die de schuilplaats vormde van de schurk. Tijdens de tocht verlaat u even het Parc Naturel des Hauts-Pays om langs wegen, steegjes en RAVeL-paden door Dour en Élouges te wandelen of te fietsen.
Geniet van uw wandeling en let goed op.. De bandieten liggen op de loer.
Dit traject werd uitgestippeld door het Parc Naturel des Hauts-Pays
Illustraties Claude Renard.
- Hoogteverschil
- 61.5 m
-
-
Documentatie
- Met GPX / KML-bestanden kunt u de route van uw wandeling naar uw GPS exporteren (of ander navigatieprogramma)
-
- Bezienswaardigheid
1
Église Saint-Martin (Sint-Martinuskerk) in het centrum van Élouges
De eerste steen werd gelegd op 10 juni 1856, waarna de nieuwe kerk op 12 oktober 1857 werd gezegend.
De grot van Onze Lieve Vrouw van Lourdes bevindt zich links van het gebouw.
Bronnen: http://doyenne-dour.be
2
Deurwaarder Fulgence Stiénon
3
Het vallen van de nacht
4
Les Chauffeurs du Nord
Tegen deze achtergrond zien dievenbendes het levenslicht in de regio. Een van de meest beruchte bendes zijn de Chauffeurs du Nord (de verwarmers van het noorden). Het verhaal gaat dat ze de voeten van hun slachtoffers in brand staken om zo te ontlokken waar ze hun schatten verborgen hielden. Volgens de legende leidde een zekere Antoine-Joseph Moneuse deze bende.
5
Moneuse
6
Uitkijkplaats
7
La roulotte théâtrale
Sinds 1986 bevindt Roulotte Théâtrale zich in deze woning in Élouges, waar de schuur wordt omgetoverd tot de theaterzaal “La Grange” (de schuur).
Het gezelschap wil het regionale erfgoed in waarde herstellen aan de hand van voorstellingen, cabaretshows en verschillende evenementen.
Moneuse kan natuurlijk niet ontbreken in dit erfgoed en in 1997 wordt dan ook een stuk aan hem gewijd.
Contact: 065/65.55.92
8
Moneuse: het theaterstuk
9
Het bos van Cocars
10
Kapel van Notre-Dame de Cocars
Van het eens zo vermaarde schoolgebouw blijft vandaag nauwelijks iets over. 150 à 200 leerlingen, zelfs afkomstig uit Doornik, Lens en Mons kwamen hier naar school. Men gaf er catechese, lezen, rekenen, de basis van Latijn, geschiedenis, aardrijkskunde, schrijven en zelfs een speciaal bastaardschrift. Het gehucht had een eigen grammatica, getiteld “Franse grammatica gebruikt in het gehucht van Cocars”.
In 1851 wordt de school van het gehucht afgebroken, al is het onduidelijk of de lessen er ook op dat moment stopten. De kapel van Cocars is het enige restant van het gehucht.
Kapel van Cocars:
In 1837 werd het bij de parochie van Dour gevoegd op vraag van de familie De Royer (burgemeester van Dour), die er haar familiegraf wou vestigen. Alhoewel de kapel zich op grondgebied Élouges bevindt, valt ze onder het gezag van Saint-Victor de Dour. Het huidige renaissance-gebouw is rechthoekig en het koor bestaat uit een halve cirkel. Ze bestaat uit bakstenen en is gebouwd op de steenresten van een oude constructie. Onder de kapel bevindt zich de crypte met de stoffelijke resten van de familie De Royer. Vandalen hebben het graf verschillende keren geschonden in de hoop er goud en sieraden aan te treffen. Sindsdien is de crypte beveiligd met een ijzeren poort.
Initieel vond er op de eerste maandag van de Vasten een mis plaats, die verplaatst werd naar 25 maart, het begin van de festiviteiten van de “vijgenducasse”. Uit verschillende dorpen kwam men naar deze kermis, waar het bier rijkelijk vloeide. Sinds een paar jaar is er een nieuw evenement van deze ducasse, die nu op 15 augustus plaatsvindt. Met een kinderzegening en volksspelen probeert men dit lokale feest zijn uitstraling van vroeger terug te bezorgen.
Bronnen: http://www.communedour.be
11
Een kwalijke ontmoeting
12
Een mysterieuze onbekende
13
Vragen zonder antwoord
14
Veilig en wel
15
Het oude station van Dour
Het station van Dour wordt in 1980 afgebroken. De in onbruik geraakte spoorweg maakte uiteindelijk plaats voor de aanleg van een RAVeL-route. Dit wordt lijn 98a, naar analogie met de spoorweg. Deze RAVeL-route loopt langs de ene kant door tot Mons en langs de andere kant tot Quiévrain en Roisin.
16
Dour als industrieel centrum
Moneuse heeft de opkomst van de koolmijnen trouwens zelf meegemaakt en zou vanaf midden 18de eeuw het aantal mijnen in de streek zien uitbreiden.
De mijnwerkers zouden door de mijnrampen een hoge tol betalen, zoals de rampen van 1761, 1777, 1793, 1852, 1865, 1875, 1888 en 1891.
Deze industriële geschiedenis heeft het landschap tot op vandaag hertekend. Waarvan getuige het grote aantal terrils die de horizon tekenen. Rechts van u ziet u trouwens de Sint-Antoniusterril.
Bron: Wikipedia.
17
Site van Belle-Vue
18
Joseph-François Delhaye
De foto behoort toe aan de huidige eigenaars van het huis van de familie Delhaye, dokter Jacques Dutrieu en Maryse Hallez op de Rue de Belle-Vue 13 in 7370 Dour.
19
De verkenning
De 85-jarige bewoner wijst hem vriendelijk de weg, waarop de onbekende persoon hem bedankt en zijn weg verderzet. Echter neemt hij aan het einde van de weg, tot grote verbazing van de oude Delhaye, de andere richting.
In het schrikklimaat van destijds werden dergelijke zaken snel doorverteld en werd alarm geslagen. Tegen de avond had iedereen dan ook zijn deuren dichtgetimmerd. De nacht verloopt rustig en de dag erna was iedereen de onbekende met de stok vergeten. Voor de familie Delhaye stond het ergste echter nog te wachten... Tijdens het volgende traject komt u er meer over te weten bij hun woning.
20
Inbraak
Plots wordt de woning van de Delhayes omsingeld door mannen. Ze bevinden zich al snel op de koer. De hond merkt hun op. Delhayes echtgenote wordt wakker van het geblaf en rept zich naar het venster. Ze ziet een fakkel. Ze slaakt een kreet en wekt haar echtgenoot en de dienster die boven slaapt. Ondertussen hebben de onbekenden een ruit ingeslagen en zijn ze al in het gelijkvloers binnengedrongen.
Man en vrouw Delhaye worden snel vastgebonden. De dienster draait haar kamerdeur tweemaal op slot. De grootvader wordt al slapend naast zijn bed gelegd.
Beide kinderen worden tussen het koppel geplaatst. De leider van de bende dreigt ermee om de bewoners te verbranden tenzij ze de plaats van de huissleutels en van hun bezittingen aanwijzen. Delhayes vrouw is razend bang en voert het bevel uit. Nadat ze hun buit verzameld hebben, durven de indringers het aan om nog een feestje te bouwen in de keuken van de woning vooraleer te vertrekken.
Hier vindt u foto's van de woning zoals deze vandaag is en van de kamer met de schoorsteen, waar de familie zich bevond terwijl ze bedreigd werd. We danken de huidige eigenaars, dokter Jacques Dutrieu en Maryse Hallez voor hun medewerking.
21
Moneuse, de gedroomde schuldige
Volgens de legende had Moneuse altijd een loden medaille bij met het opschrift “calixtus pape”. Levert dit het ultieme bewijs van Moneuses schuld? Volgens sommigen werd de medaille van Moneuse dan weer teruggevonden bij de kapel van Cocars. Wie moeten we geloven? Het was sowieso wel algemeen geweten dat rechter Harmegnies komaf wil maken met Moneuse. Na zijn mislukte poging om Moneuse te veroordelen voor de slachtpartij van la Houlette, beschouwt hij het als een erezaak. Moneuse is op dat moment op de vlucht en er loopt een aanhoudingsbevel tegen hem...
Tijdens zijn proces in 1798 zou Moneuse als schuldige herkend worden van het misdrijf. De getuigenis van de dienster weegt uiteindelijk zwaarder door dan de medaille. Haar beschrijving van de overvallers zou geleken hebben op Moneuse... Man en vrouw Delhaye daarentegen hadden geen enkele van de beschuldigden kunnen herkennen.
Voor deze zaak en andere waarvan hij beschuldigd werd, gold de doodstraf.
- 62 meters hoogteverschil
-
- Starthoogte : 45 m
- Aankomsthoogte : 46 m
- Maximale hoogte : 90 m
- Minimale hoogte : 45 m
- Totaal positief hoogteverschil : 62 m
- Totaal negatief hoogteverschil : -61 m
- Maximaal positief hoogteverschil : 19 m
- Maximaal negatief hoogteverschil : -14 m
