Ontmoeting met een Homme Blanc

Ze zijn met 11 en dragen de draak tijdens het gevecht met Sint-Joris. Ze zijn van kop tot teen in het wit gekleed en dragen een brede zwarte riem. “Ze” zijn de Hommes Blancs (of witte mannen), de trouwe bondgenoten van de draak. Ik heb het geluk gehad één van hen te ontmoeten.
 

Jij maakt deel uit van het gevecht. Wat is jouw rol als Homme Blanc?

De Hommes Blancs zijn de dragers van de draak. Eigenlijk is het een eerder bescheiden rol, aangezien we alleen bestaan gekoppeld aan de draak. We vormen zijn “poten”, zoals sommige mensen ons graag meedelen ... De rol kan een beetje frustrerend lijken. Tijdens het gevecht komen we nooit rechtstreeks in contact met het publiek. Maar in feite communiceren we met de toeschouwers via de draak! Zonder ons zou de draak niet bewegen ;-)

Hoe en waarom ben je een Homme Blanc geworden?

Eigenlijk kies je je rol niet. Toen ik 18 was, heb ik mij kandidaat gesteld, ik wilde gewoon meedoen, ongeacht de rol. Eerlijk gezegd had ik niet veel hoop toen ik me inschreef, want ik kende bijna niemand van de groep. Ik heb echter bij mezelf gezegd: “Als het niet lukt, zal je toch nooit spijt hebben omdat je het niet geprobeerd hebt!”Het was een beetje van: “Vergeet dat je geen kans maakt en ga ervoor!”;-)

Hoe word je een figurant bij het gevecht?

Je moet minstens 18 jaar oud zijn en al 15 jaar zonder onderbreking wonen (ingeschreven zijn) in (groot) Mons. Als je daaraan voldoet, kan je bij de Feestdienst Fêtes een peterschapsdocument halen. Je moet een peter hebben bij figuranten van de Lumeçon ¹ en drie peters uit vier groepen: de brandweer, de politie, het comité van de processie of de gemeenteraad. Er wordt gecontroleerd of je aan alle voorwaarden voldoet en je moet voor het schepencollege verschijnen. Dan pas ben je een kandidaat voor de Lumeçon. Dat wil echter nog niets zeggen! Je wordt eerst reserve.Wanneer een effectieve figurant zijn rol naast zich neerlegt (doorgaans omdat de leeftijdsgrens bereikt werd), wordt een vervanger aangeduid.

(1) Het gevecht

We organiseren het hele jaar door diverse activiteiten om de onderlinge band binnen de groep te versterken. De activiteiten kunnen bestemd zijn voor de kinderen van de figuranten, voor hun gezin of voor de figuranten onder elkaar. Het Bal des Acteurs is een hoogtepunt waarbij iedereen betrokken is omdat we alles van het begin tot het einde zelf organiseren. Er zijn ook 3 of 4 keer per jaar algemene vergaderingen. En dan zijn er natuurlijk ook nog gelegenheden waarbij we gewoon afspreken in Mons (rond een frisse pint) of elkaar uitnodigen enz.

Ze maken allen deel uit van mijn familie. Sommigen zijn echte vrienden geworden. Verschillende figuranten zijn peter van kinderen van andere figuranten (dat is ook bij mij het geval!).
Je mag stellen dat er - behalve in juli en augustus - geen week voorbijgaat zonder dat ik tijd doorbreng met iemand van de groep; daarnaast zijn er ook elke maand “officiële” activiteiten!
Wanneer de Doudou dichterbij komt, zijn er verschillende voorbereidende vergaderingen waar groep per groep de verschillende fasen van het spel aan bod komen. Ruim een week na de Doudou volgt er een debriefingwaarin we het verloop van de dagen bespreken en aanduiden wat er vatbaar is voor verbetering.

Wat is jouw favoriete moment van de Ducasse?

Er zijn tal van hoogtepunten in een Ducasse; maar voor mij is het sterkste moment wanneer de draak halt houdt boven aan de rue des Clercs, wanneer Sint-Joris het publiek begroet en aan de afdaling begint. We wachten op het startschot van de brandweer om de personages van de Lumeçon tot leven te brengen en dan wensen alle figuranten elkaar een mooi gevecht. Dat is echt een heel emotioneel moment. We zijn heel gespannen. We weten wat er ons te doen staat en ook dat we het zwaar te verduren zullen krijgen. Op dat moment ben ik gewoon teruggetrokken in mijn eigen wereld. Ik heb de grootste moeite om zelfs maar een glimlach op mijn lippen te krijgen ... Nochtans is dat één van de echte hoogtepunten van de Ducasse!

Heb je een anekdote van het gevecht voor ons?

Enkele jaren geleden zat ik tijdens het gevecht binnen in de draak. Er wordt me gezegd (een van de Hommes Blancs moet de persoon in de draak melden welke fase van het spel er komt, want je ziet gewoonweg niets daarbinnen!) dat we de Chin-chins zullen omverlopen. Mijn rol bestaat er op dat moment in om het lichaam van de draak te ondersteunen en dienst te doen als draaias. Ik voel dat de draak in beweging komt, de staart gaat omlaag, komt op dreef, en dan voel ik een schok, ik hoor een dof geluid, de hele draak trilt en de tenen structuur kraakt. We hebben duidelijk iets of iemand geraakt! Rekening houdend met de snelheid waarmee de staart op dat moment beweegt, moet er heel wat schade zijn. Er volgt een ogenblik van verbazing, en dan hoor ik Bertrand, een andere Homme Blanc zeggen: “Het is niets, het was een Policier”¹ Tja, als het “maar” een Policier is, dan is het inderdaad niet erg ;-)!Dit heeft me doen lachen, want Bertrand is zelf een politieagent! Na het gevecht heeft hij aan de anderen uitgelegd dat hij bedoelde: “Het is niet erg, het is een Policier, we hebben zijn helm geraakt!”. Nu moet ik wel zeggen dat de man in kwestie echt wel sterretjes zag en dat zijn helm gewoon in 2 stukken gebroken was!

Welk advies zou je geven aan een bezoeker die de Ducasse wel eens wil meemaken?

Volgens mij is de beste raad die ik kan geven om een chambourlette ¹ te zijn! Als je uitgenodigd en vergezeld bent door een inwoner van Mons, kan hij je begeleiden bij wat er te zien is (ook al moet je keuzes maken, je kan onmogelijk alles zien op één jaar!) en uitleg geven.
Ik ben zelf altijd een grote fan geweest van volksfeesten in het algemeen, maar je moet echt wel vergezeld zijn door iemand om een ander volksfeest “echt” te beleven. Zo heb ik pas echt het carnaval van Binche meegemaakt in het gezelschap van een gille of de Ducasse van Ath met inwoners van Ath. Ik ben ervan overtuigd dat dit de enige manier is om de zaken te beleven zoals het hoort (omdat het vooral over emoties gaat), in plaats van aanwezig te zijn als een gewone rwétan ², zonder enige extra uitleg.