Het bezoek van de Britse koninklijke familie aan Mons op 4 augustus 2014

Het bezoek van de Britse koninklijke familie deze zomer staat in mijn geheugen gegrift. Zoals je wel kan vermoeden, was het een “historische dag” voor Mons die maandenlang voorbereid werd. Ik ben archivaris voor de Stad Mons en het gemeentebestuur had me aangeduid als “coördinator van de herdenkingen”. Dit werk heeft me bijna een jaar voltijds beziggehouden. Er vonden tal van vergaderingen plaats in Mons, Londen en de militaire begraafplaats van Saint-Symphorien om de Britse kroon te verwelkomen. We werpen een blik achter de schermen van deze onvergetelijke dag.
 
Enkele maanden vóór de komst van de koninklijke familie had de Britse overheid beslist om de herdenkingsceremonie voor de honderdste verjaardag van het begin van de Groote Oorlog te laten doorgaan in de militaire begraafplaats van Saint-Symphorien. Het was immers in Mons dat de eerste Britse troepen deelnamen aan de oorlog in augustus 1914.
 
 

De aankomst van de genodigden

Na veel onderhandelingen werd toestemming gegeven om de leden van de Britse koninklijke familie te ontvangen op het stadhuis. Om 18u30 was er een begroeting van het publiek voorzien aan het portaal. 7.000 mensen stonden klaar op de Grand’Place om de gasten van die dag te verwelkomen. Het was mooi weer en niet te warm op deze vroege avond van augustus. Alles kon rechtstreeks gevolgd worden op een groot scherm.
 
Op klokslag 18u30 hielden de Hertog en Hertogin van Cambridge, van dichtbij gevolgd door Prins Harry, halt voor het portaal van het stadhuis. Ze werden ontvangen door Eerste Minister en Burgemeester Elio Di Rupo, Provinciegouverneur Tommy Desmet en waarnemend Burgemeester Nicolas Martin. Na het handjes schudden legde de pers het gebeuren vast. Vervolgens overhandigde een jong meisje van het stedelijk onderwijs van Mons een boeket aan de Hertogin van Cambridge.
 

Ontvangst in het stadhuis

Op uitnodiging van de heer Elio Di Rupo is de groep het portaal binnengegaan en naar mij gekomen. Ik moest het historische gedeelte met betrekking tot de herdenkingen voorstellen. Ik heb uitleg gegeven aan de hertog en hertogin over de plaat van de 5^e Lancier en de Canadese plaat voor de bevrijding van Mons op 11 november 1918, en daarna heeft de Burgemeester de gasten uitgenodigd om door te gaan naar de Salle des Saquiaux. Op dat moment is Prins Harry me komen begroeten.
 
In het stadhuis heeft Guillaume Blondeau, historicus en conservator van het Mons Memorial Museum, toelichtingen gegeven bij enkele collectiestukken van de slag bij Mons van 23 augustus 1914 en de bevrijding van Mons van 11 november 1918. 

Ontdekkingen die een gevoelige snaar raken

Het schilderij Anges de Mons van Marcel Gillis trok de aandacht van Prins Harry. Ook het gastenboek van de Stad Mons van 1918 met de handtekeningen van de Canadezen die de stad bevrijdden, werd door iedereen bekeken. De drie gasten werden echter het meest geraakt door de handtekening van de Prins van Wales Edward, die het boek op 12 november 1918 ondertekende, en door een foto van de toekomstige Edward VIII op de Grand’Place van Mons. Ik zie het gezicht van de drie koninklijke familieleden nog voor me. Ze waren echt ontroerd. Het zicht van de behoorlijk beschadigde tamboer herinnerde iedereen aan de felheid van de gevechten die plaatsvonden in Mons op 23 augustus 1914. 

Ontmoetingen

In de gotische zaal werd de Britse delegatie opgewacht door heel wat personen. Volgens een protocol van de Britse Ambassade moesten de leden van de koninklijke familie zich elk afzonderlijk 4 minuten lang tot een verschillende groep mensen van 8 personen richten, om na deze korte tijd over te gaan naar een volgende groep. Dat kwam neer op 24 personen in totaal voor elk lid van de koninklijke familie.
 
Prins William richtte eerst het woord tot een groep die aangeduid werd door de Britse Ambassade en enkele ministers van de Belgische federale regering. Daarna ontmoette hij het gemeentebestuur van Mons en de algemeen directeur van de Administratie, om te eindigen bij de groep voor de herdenkingen van de steden Mons, Soignies en Saint-Ghislain. De Prins had aandacht voor alle initiatieven voor de overdracht van de herdenking van de Groote Oorlog, met name voor het werk dat geleverd werd in de scholen.
 
Prinses Kate was eveneens begonnen bij een groep die werd aangeduid door de Britse Ambassade, in het gezelschap van enkele ondernemers die een financiële bijdrage leverden aan de herdenkingsprojecten. Daarna heeft ze enkele leden ontmoet van de Groupe des Anges de Mons, die deelgenomen had aan de processie van 2014. De laatste groep waren vertegenwoordigers van Mons 2015, de museumgroep en het toerismebureau.
 
Prins Harry begon ook zijn gesprekken bij een groep die aangeduid werd door de Britse Ambassade en leden bevatte van Britse bedrijven met een Belgische vestiging. Vervolgens was het de beurt aan leden van de universiteiten van Mons (UMons en UCL Mons), enkele studenten en vertegenwoordigers van de gerechtelijke autoriteiten van Mons. De laatste groep bestond uit militaire personaliteiten van Henegouwen en het SHAPE (de militaire basis van de NAVO in Mons) en enkele afstammelingen van Britse soldaten die zich na de Groote Oorlog in de streek van Mons gevestigd hadden.